Çekişmeli Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Bilindiği üzere boşanma davaları halk nezdinde de çokça dile getirildiği şekilde iki çeşide ayrılmaktadır. Bunlarda “Çekişmeli Boşanma Davaları” ve “Anlaşmalı Boşanma Davaları” olmak üzere ikiye ayrılır. Her iki davanın da muhteviyatı ile birlikte dayandığı hukuksal gerekçeler farklı olduğu için süreleri açısından da farklılık oluşmaktadır.
Çekişmeli boşanma davaları, tek bir tarafın uzlaşmaktan imtina ettiği durumda diğer eş rıza gösterse bile uyuşmazlığın hakim eliyle giderilmesinin istendiği dava türüdür. Buna göre taraflar ortak bir uzlaşı zeminin bulamamış, en az bir konuda uyuşmazlık yaşandığı için yargılamanın başından sonuna kadar iddialarının kanıtlanmaya çalışıldığı bir mücadele alanı oluşmuştur. Çekişmeli boşanma davalarının görülebilmesi için herhangi bir konuda uyuşamamak yeterlidir. Örneğin her iki taraf da boşanma konusunda hemfikir olmasına rağmen nafaka konusunda uyuşmazlık yaşanıyorsa görülecek davanın adı çekişmeli boşanma davası olacaktır.
Çekişmeli boşanma davaları, eda davası mahiyetinde olduğu için tarafların iddia ve savunmalarını kanıtlamaları istenmektedir. Bu dava türü, yazılı yargılama usulüne tabi dava türlerindendir. Yani tarafların ön inceleme aşamasına kadar iki defa dilekçe verme ve dilekçelerinde farklı farklı delil gösterme ya da sunma hakları bulunmaktadır. Bunun anlamı bir taraf dava dilekçesi ile dayandığı delilden cevaba cevap dilekçesi ile vazgeçebilir ya da yeni delillere dayanabilir. Bu durum da ön inceleme aşamasına kadar tarafların dilekçe teatisini bitirme zorunluluğunu gündeme getirmektedir. Bu süre ortalama 3 ay sürmektedir.
Boşanma Davasında İlk Duruşma Ne Zaman Yapılır?
Dilekçeler teatilerinin tamamlanmasından sonra hakim tarafların iddia ve savunmaları ile talep ettikleri delilleri değerlendirerek uygun bir duruşma günü tayin edebilir. Ön incelemenin duruşmalı yapılması zorunluluk olmamasına rağmen tarafların sunacakları başkaca deliller olması ya da feragat ile sulh imkanı bulunması nedeniyle genellikle ön inceleme duruşmalı yapılmaktadır. Ön inceleme duruşması, yargılamayı yürüten mahkemenin iş yüküne bağlı olarak da değişkenlik göstermekle birlikte genellikle il tensip zaptında belirlenir. Bu süre dilekçeler teatilerinin de göz önüne alınması ile birlikte son dilekçenin tebliğinden itibaren 2 aylık süreye tekabül edebilmektedir.
Ön İnceleme Duruşması Ne Kadar Sürer?
Ön inceleme aşamasına gelene kadar dilekçeler aşamasına geçilmişse ön inceleme duruşması ilk celsede tamamlanacaktır. Buna göre taraflar dilekçelerinde dayandıkları delillerin getirilmesi ya da toplanması amacıyla mahkemeden talepte bulunacak; mahkeme hakimi de talepleri haklı görürse ön inceleme duruşmasını bitirerek tahkikat aşamasına geçecektir. Fakat taraflardan herhangi birinin haklı bir mazeretinin olması ya da dilekçeler aşamasının ön inceleme duruşmasına kadar tamamlanmaması durumunda hakim ön inceleme duruşmasını erteleyebilecektir. Bu süre genellikle 2-3 aylık bir süreyi kapsamaktadır.
Tahkikat Aşaması Ne Kadar Sürer?
Ön inceleme aşamasının tamamlanmasından sonra mahkeme hakiminin önündeki görev, tarafların dayandıkları delillerin toplanmasıdır. Taraflar boşanma davalarının muhteviyatı gereği tanık deliline dayanabilmektedir. Tanıklar dinlenmesi açısından bir üst sınır olmamakla birlikte genellikle iş yoğunluğu da dikkate alınarak mahkemeler 2-4 arasındaki tanığın dinlenmesine karar vermektedir. Tanıklar şehir dışında ikamet ediyorlarsa bulundukları şehirde bulunan Aile Mahkemesi’ne talimat yazılmakta ve tanıkların o yer mahkemesinde dinlenerek duruşma zaptının, dosyanın görüldüğü asıl mahkemeye gönderilmesi istenmektedir. Tanıklar, yargılamanın görüldüğü asıl yer mahkemesinin bölgesinde ikamet ediyorlarsa mahkeme hakimi ön inceleme duruşmasının tamamlanmasından sonraki ilk celse için tanıkları davet edecektir.
Tanık delilinin toplanması beklenirken bir yandan da tarafların dayandıkları diğer delillerin toplanması işine girişilecektir. Buna göre taraflar eğer otel kayıtları, rezervasyon, banka ekstresi gibi delillere dayandılarsa bu delilleri elinde bulunduran kurumlara müzekkere yazılarak bilgi ve belge talep edilmektedir. Yine taraflar birbirlerinin telefon kayıtlarına dayanıyorlarsa ilgili telekomünikasyon şirketlerinden bu kayıtların getirtilmesi istenmektedir. Bu delillerin toplanması da 2-3 ay gibi bir süre alabilmektedir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Anlaşmalı Boşanma Davaları, yukarıda bahsettiğimiz tüm usuli işlemlerden ve süre kayıplarından muaf olmak açısından son derece verimli bir dava türüdür. Öyle ki tarafların aralarında anlaşarak ortak bir boşanma protokolü oluşturmaları neticesinde mahkeme hakimi ilgili protokolün kanuni şartlara haiz olup olmadığını inceler. Genel anlamda tüm şartlar mevcut ise tarafların istekleri ve talepleri doğrultusunda ilk celsede protokol doğrultusunda boşanma kararı vermektedir. Bu süre azami 1 ayı bulmaktadır. Görüldüğü üzere zaman verimliliği açısından çekişmeli boşanma davalarına göre çok daha pratiktir.
Gerekçeli Kararın Yazılması Ne Kadar Sürer?
Gerek Anlaşmalı Boşanma Davalarında, gerekse Çekişmeli Boşanma Davalarında mahkeme hakiminin karar vermesi, tarafların hemen boşandıkları anlamına gelmemektedir. Taraflar, mahkeme hakiminin karar vermesinden sonra gerekçeli kararın yazılmasını ve bu kararın kendilerine tebliğini beklemek zorundadır. Zira bu karar kendilerine tebliğ edildikten sonra her iki tarafın da bu karara ilişkin olarak 2 haftalık itiraz süresi bulunmaktadır. Anlaşmalı boşanma kararından sonra bile taraflar boşanmaktan vazgeçerek 2 haftalık süre içinde karara karşı istinaf kanun yoluna başvurabilir.