Kira Artış Oranı Nedir?
Kira artış oranı, bir konut veya iş yerinin kira bedelinin belirli aralıklarla ne kadar artabileceğini gösteren bir orandır. Bu oran, genellikle yüzde olarak ifade edilir ve kiracı ile ev sahibi arasındaki sözleşmeye veya yasal düzenlemelere göre belirlenir.
Kira artış oranının belirlenmesinde dikkate alınan bazı faktörler şunlardır:
- Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE): Türkiye'de konut kiralarında artış oranı genellikle TÜFE'ye göre belirlenir. Son 12 aylık TÜFE ortalaması, kira artış oranının üst sınırı olarak kabul edilir.
- Sözleşmedeki Hükümler: Taraflar kira sözleşmesinde farklı bir artış oranı üzerinde anlaşabilirler. Bu oran, TÜFE'den daha düşük veya daha yüksek olabilir.
- Mülkün Durumu ve Konumu: Mülkün durumu, konumu ve emsal kira bedelleri de kira artış oranını etkileyebilir.
2023 yılı Temmuz ayından itibaren, 6098 sayılı Borçlar Kanunu'na eklenen Geçici Madde 2 hükümleri doğrultusunda, konut kira sözleşmelerinde kira artış oranı %25 ile sınırlıdır. Bu düzenleme 1 Temmuz 2024 tarihine kadar geçerliliğini korumaktadır.
Borçlar Kanunu'nun GEÇİCİ MADDE 2'si; - "(Ek: 14/7/2023-7456/23 md.) Konut kiraları bakımından 2/7/2023 ilâ 1/7/2024 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde yirmi beşini geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranının yüzde yirmi beşin altında kalması halinde değişim oranı geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Bu oranları geçecek şekilde yapılan sözleşmeler, fazla miktar yönünden geçersizdir. Bu fıkra hükmü, 344 üncü maddenin ikinci fıkrası uyarınca hâkim tarafından verilecek kararlar bakımından da uygulanır." şeklindedir.
İlgili kanun maddesi; 2 Temmuz 2023 tarihinden itibaren yenilenen tüm konut kira sözleşmeleri ile 11 Haziran 2022 tarihinden sonra yenilenen ve bir yıldan uzun süreli tüm konut kira sözleşmelerini (5 yıldan uzun süreli veya 5 yıldan sonra yenilenenler hariç) kapsamaktadır.
3. Artış Oranı Nasıl Hesaplanır:
- Taraflar kira bedelinde anlaşamazsa:Bir önceki kira yılına ait kira bedeli %25 oranında artırılabilir.
- Taraflar kira bedelinde anlaşabilirse:Anlaşma metni geçerli olacaktır. Ancak bu artış %25'i geçemez.
Geçici Madde 2'nin sona ermesiyle birlikte, 1 Temmuz 2024 tarihinden sonra kira artış oranları sözleşmede aksine bir artış oranı kararlaştırılmadıkça yeniden TÜFE ile belirlenmeye başlayacaktır.