Evlilik Sözleşmesi Nedir?

Klasik bir söylem ile çiftlerin sadece birbirleri ile değil onların geçmişleri ile ve aileleri ile birlikte evlendikleri hususu herkesçe bilinen bir tabirdir. Bu açıdan evlenme kararında olan çiftlerin birbirlerini tam tanımadan evlilik gibi önemli ve ciddi bir kuruma başvurmaları ve hayatlarını bu minvalde değiştirmeleri beraberinde çok önemli sorunları da getirebilmektedir.

Çiftlerin bu soruna çözüm bulmak amacıyla evlilik sürecinin başında film sektöründen aşina olunduğu üzere “Evlilik Sözleşmelerine" sarılmaları da işin başka bir boyutudur. Bu makalemizde Evlilik Sözleşmesinin temel hatlarını kısaca işlemekle beraber yol gösterici olması bakımından bazı dipnotları takdirinize sunacağız.

En basit tabir ile Evlilik Sözleşmeleri, çiftlerin evlenmeden önce edindikleri malların ve bunlara bağlı gelir kaynaklarının evlilik süresince yönetimi ile tabi olacakları “Mal Rejiminin Belirlenmesi” olarak adlandırılabilir. Bu açıdan ilk bakışta Evlilik Sözleşmelerinin sadece mal varlığı yani parasal değerlere konu olabileceğini belirtmek abartı olmayacaktır.

Türk Hukukunda Evlilik Sözleşmesi

Hollywood filmlerinde ya da dijital medya sitelerinde çokça görüldüğü üzere evlenme kararında olan çiftler, hemen her konuya ilişkin olarak Evlilik Sözleşmesi yapılabileceği zannıyla hareket etmektedirler. Fakat hukuk sadece yazılı olan kanun maddelerine göre yorumlanabilen bir disiplindir. Bizim hukuk sistemimiz, Anglo-Sakson hukuk sisteminden bağımsız ve farklı olarak kamucu nitelikleri ağır basan bir hukuk sistemidir. Dolayısıyla evlilik gibi soy bağının denetlenmesi dahil devletin pek çok denetim mekanizmasını harekete geçiren bir yasal kurumun taraflar arasındaki hür irade ile kanuna aykırı maddeler ihtiva eden düzenlemelere onay verilmesi, kanun sistematiğimizle bağdaşmamaktadır.

Kulaktan dolma bilgilerle “Evlilik Sözleşmesi” olarak adlandırılan herhangi bir sözleşme bizim hukuk sistematiğimize göre yapılamaz. Yapılabilecek olan tek şey “Mal Rejimi Sözleşmesi”dir. İnsanlarımız da bu farkı gözetmeksizin çoğu zaman hatalı şekilde “Mal Rejimi Sözleşmeleri”ne “Evlilik Sözleşmesi” isimlendirmesini yakıştırmaktadır. Bu tabir ne yazık ki hatalıdır.

Zira Evlilik Sözleşmesi, kişilik haklarına ilişkin pek çok yasağı ve tedbiri bünyesinde barındıran ve bizim hukuk sistemimize ait olmayan bir başka hukuk sisteminin gerçekliğini yansıtmaktadır.

Örneğin Evlilik Sözleşmesi ile;

* Çocuk yapmak yasaklanabilmekte,

* Çocuk yapmak süreye bağlanabilmekte,

* Eşlerin müşterek konutunu ziyaret edecek kişiler belirlenebilmekte,

* Eş açıksa kapanması, kapalı ise açılması belirlenebilmekte,

* Yıldönümlerini kutlamayan eşin cezai şart olarak para ödemesi karar altına alınabilmekte,

* Eşlerin boşanması dahi engellenebilmekte, boşanma davası açılması halinde para cezası ödemesi istenebilmektedir.

Bu gibi düzenlemeler, kamu yararı ağır basan Türk Hukuk Sisteminin ruhu ile bağdaşmamaktadır. Bizim hukuk sistemimize göre kanuna aykırı olmayan, emredici hukuk kuralları ile çelişmeyen unsurlar, sözleşme özgürlüğü çerçevesinde sözleşmelere konu olabilir. Dolayısıyla burada asıl olan kanundur. Dolayısıyla her alanda ve her konuya ilişkin Evlilik Sözleşmesi yapılması mümkün değildir. Böyle bir durumun varlığı halinde kanun bu maddeleri tamamen geçersiz kabul etmekte; hatta bu maddelerin geçersizliği sözleşmenin bütünün etkiliyorsa sözleşmeyi geçersiz kabul etmektedir.

Evlilik Sözleşmesi Çeşitleri Nelerdir?

Aslında evlilik sözleşmeleri yerine Mal Rejimi Sözleşmesi tabirinin kullanılması daha doğru olacaktır. Zira evlilik sözleşmeleri çeşitleri de bir nevi Mal Rejimi Sözleşmesi çeşitleri olarak adlandırılacaktır. Yukarıda da bahsettiğimiz üzere mal varlığına ilişkin konuları bünyesinde ihtiva eden bir yanı olması nedeniyle Mal Rejimi Sözleşmelerinin incelenmesi, sonuca daha kolay ulaşmamıza yardımcı olacaktır. Buna göre:

1-) Edinilmiş Mallara Katılmaya İlişkin Evlilik (Mal Rejimi) Sözleşmesi

01.01.2002 tarihinden önceki evlilikler açısından Medeni Kanunumuz, eşler arasındaki evliliklerde “Mal Ayrılığı Rejimini” kabul etmişti. Fakat bu tarihten sonra kurulan evlilikler açısından eşler arasında “Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi” kabul edilmiştir. Yani 01.01.2002 tarihinden sonraki evlilikler açısından çiftler herhangi bir mal rejimi sözleşmesi imzalamasalar ya da mal rejimi seçmeseler bile kendiliğinden “Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi” uygulanacaktır. Buna göre eşlerin evlenmeden önce sahip oldukları mal varlığına ilişkin hakları deva m etmekte; evlendikten sonra edindikleri mal varlıkları üzerindeki tasarruf ve ehliyet, eşler arasında ortak ikame ettirilebilecektir.

2-) Mal Ayrılığına İlişkin Evlilik (Mal Rejimi) Sözleşmesi

Bu Mal Rejimi Sözleşmesine göre temel olarak mal varlığının hangi tarihte edinildiğinin bir önemi bulunmamaktadır. İster evlilik öncesinde alınmış olsun; isterse evlilik sonrasında, hangi mal varlığı kimin üstüne kayıtlı ise onun uhdesinde sayılacak ve boşanma halinde de o malvarlığı uhdesinde olan kişinin malı sayılacaktır. Görüldüğü üzere kanun burada tapu ya da trafik kayıtlarına itibar etmekte; bu şekilde kaydedilen taşınmazların kayıt sahibi adına sonuç doğuracağını kabul etmektedir. Bu mal rejimi sözleşmesinin de ayrı bir sözleşme ile taraflar arasında tanzim edilmesi gerekmektedir. Yoksa taraflar arasında yasal mal rejimi olarak Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi kendiliğinden uygulanacaktır.

3-) Paylaşımlı Mal Ayrılığına İlişkin Evlilik (Mal Rejimi) Sözleşmesi

Bu tür Evlilik Sözleşmelerinin bir yönüyle Mal Ayrılığı bir yönü ile de Edinilmiş Mallara Katılma Rejimini kapsadığını söylemek abartı olmayacaktır. Zira eşlerin kendi malları kendi uhdelerinde kalacak; bunun yanında evlilik süresince edindikleri mallar da edinilmiş mallara katılma rejimi gibi bölünecektir. Tek istisnası eşlerin kişisel borçlarıdır. Bu durumda borçlar şahsi olarak kabul edilecek ve bölünmeyecektir.

4-) Mal Ortaklığına İlişkin Evlilik (Mal Rejimi) Sözleşmesi

Evlilik Sözleşmesinin Mal Ortaklığı şeklinde ikame edilmesi durumunda eşlerin kişisel malları dışında kalan tüm malvarlığı değerlerinin koşulsuz şartsız ortak kabul edileceği karara bağlanabilecektir. Bu kapsamda eşlerin edindiği mal varlığı değerleri, ister evlilik öncesinde ister sonrasında olsun; ortak kabul edilecek; bundan sadece kişisel mallar ayrı tutulacaktır. Hangi malın kişisel olarak kabul edileceği belli kriterlerin sağlanmasına bağlıdır.

Evlilik Sözleşmesi Geçerlilik Şartları Nelerdir?

Evlilik sözleşmenin geçerli olabilmesi, bazı kanuni şart ve koşulların yerine getirilmesine bağlıdır. Buna göre:

* Konusunun mutlaka yukarıda bahsedilen Mal Rejimi Sözleşmelerinden birini ihtiva etmesi

* Türk Medeni Kanunu’na ve Türk Borçlar Kanunu’na aykırı hükümler barındırmaması

* Mutlaka yazılı olması

* Sözleşmenin evlilik sırasında nikah dairesine verilmesi ya da evlendikten sonra notere verilmesi

* Evlilik Sözleşmesi ihtiva edecek tarafların ayırt etme gücüne sahip olmaları

* Fiil ehliyetine sahip olunması zorunluluk şartlarındandır.

Evlilik Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

Bu kadar anlatımdan sonra hiç şüphesiz bu sözleşmelerin nasıl yapılacağı merak edilmektedir. Bilinenin aksine bu tür sözleşmelerin mutlaka noter huzurunda yapılması gerekmez. Kişiler kendi aralarında imzaladıkları bir sözleşmeyi notere sadece onaylatma yoluyla da geçerlilik kazandırabilirler. Evlilik sözleşmesi evlenmeden önce yapılabileceği gibi evlendikten sonra da yapılabilmektedir. Bu konuda kanun herhangi bir hak düşürücü bir süre tanımamıştır.

Eğer evlenmeden önce evlilik sözleşmesi tanzim edilecekse bu sözleşmenin mutlaka yazılı olması, taraflarca imzalanması, varsa yasal temsilcinin de imzalaması, sözleşmenin mutlaka evlendirme dairesine verilmesi gerekmektedir.

Evlendikten sonra evlilik sözleşmesinin tanzim edilmesi halinde ise yine bu tür sözleşmenin mutlaka yazılı olması, taraflarca ve varsa yasal temsilcilerce imzalanması, evlilik sözleşmesinin noter huzurunda ya da notere sonradan onaylatılması gerekmektedir.

Evlilik Sözleşmesi Örneği

Evlilik Sözleşmeleri ve defaatle belirttiğimiz üzere Mal Rejimi Sözleşmeleri, son derece önem arz eden önemli ve ciddi hukuki metinlerdir. Bizler internette sıklıkla paylaşılan ve yanlış bilgiler içeren sözleşme metinlerine itibar etmeden müvekkillerimize bireysel hizmet vermeyi kendimize vazife biliyoruz. Bu açıdan bu yazıda üzülerek herhangi bir Evlilik Sözleşmesi Örneği paylaşamıyoruz. Elbette ki pek çok internet sitesinde bu tür sözleşme örneklerine rastlamak mümkündür. Fakat en doğru ve güvenilir hukuki yardımın avukatlık bürosunda alınacağı kanaatindeyiz. Sizler de sonradan hukuki problemler yaşamamak için bu sürecin başından sonuna kadar avukat yardımı alırsanız sizler için daha güvenli bir süreç olacağı kanaatindeyiz.

Anahtar Kelimeler:

izmir boşanma avukatı, izmir avukat, izmir avukatı, izmirin en iyi boşanma avukatı, izmirin en iyi boşanma avukatı, izmirin en iyi avukatı,